Thực hiện Dự án "Tủ sách Thăng Long ngàn năm văn hiến", sau Tuyển tập Ngô gia văn phái, Nhà xuất bản Hà Nội tiếp tục giới thiệu với độc giả thêm một "văn phái" nữa của Thăng Long, đó là Tuyển tập dòng văn Phan Huy (nhánh Sài Sơn). Như tên gọi, bộ sách tuyển chọn những tác phẩm tiêu biểu trong thành tựu trước tác của các tác giả dòng văn Phan Huy ở Sài Sơn, một vùng đất địa linh nhân kiệt, phía tây kinh thành Thăng Long xưa, nay thuộc huyện Quốc Oai, Hà Nội.

Họ Phan là một dòng họ lâu đời, có danh vọng ở triều Lê. Truy về ngọn nguồn thì họ Phan quê gốc ở Thạch Hà, Hà Tĩnh, từ thời Lê Trang Tông (1533-1548) đã có người "phò Lê diệt Mạc". Các đời sau đó đều hiển phát về đường võ, con gái đến 5 người là cung tần trong phủ Chúa. Mãi đến đời thứ 8, ngành thứ mới có Phan Huy Cận đỗ "lưỡng nguyên" Tiến sĩ khoa Giáp Tuất (1754). Từ đấy họ Phan bắt đầu hiển đạt về đường văn và cũng bắt đầu lập nghiệp ở Sài Sơn, hình thành một "dòng văn" nơi quê hương mới này.

Dưới thời phong kiến, thành tựu văn chương thường được nuôi dưỡng, trưởng thành và gắn bó với sự phát triển của dòng họ. Phan Huy cũng vậy, dòng văn có 7 tác giả chính, nói chung đều là những người có địa vị chủ chốt trong triều đình, là những chính khách xuất sắc, những tác gia tiêu biểu, như Phan Huy Cận, Phan Huy Ích, Phan Huy Thực. So với dòng văn Ngô Thì, dòng văn Phan Huy xuất hiện muộn hơn, người mở đầu là Phan Huy Cận (đồng thời với Ngô Thì Sĩ), mới chỉ có một vài bài văn ngắn. Nhưng đến thế hệ thứ hai thì thành tựu đã bộc phát với Phan Huy Ích. Cũng có thể nói, Phan Huy Ích, Phan Huy Ôn đã khẳng định sự trụ vững của một Dòng văn, để rồi đến thế hệ thứ ba Phan Huy Thực, Phan Huy Chú đã đưa Dòng văn Phan Huy đến bước cực thịnh, tạo được những đặc trưng riêng của một Dòng văn, có những đóng góp mới và riêng vào nền văn hóa văn học nước nhà. Bộ Lịch triều hiến chương loại chí của Phan Huy Chú là một bộ sách đảm nhiệm được địa vị đó, những bổ sung thêm về tri thức, kiến thức, cả phương pháp tư duy khoa học mà bộ sách thực hiện được đã đem lại được những thành tựu mới mà trong lịch sử văn hóa nước nhà trước ông (và có thể đến cả ngày nay) chưa có công trình nào vượt qua được. Ngoài ra dòng văn Phan Huy cũng có những đóng góp mới về văn thơ Nôm, góp phần làm nên sự phong phú, rạng rỡ của diện mạo văn thơ Nôm thế kỷ XVIII - XIX.

Thành tựu của Dòng văn Phan Huy lâu nay cũng đã được giới thiệu, đặc biệt là những tác giả và tác phẩm lớn, như Phan Huy Ích, Phan Huy Chú, bản dịch Chinh phụ ngâm, bản dịch Tì bà hành. Làm Tuyển tập lần này, Nhà xuất bản mong muốn giúp độc giả có được cái nhìn tổng quát và sâu sắc hơn về thành tựu trước tác của một dòng họ trong tư thế một dòng phái văn học - "văn gia" mà Nhóm biên soạn định danh là "Dòng văn Phan Huy - nhánh Sài Sơn". Sách do nhóm các nhà nghiên cứu văn học và Hán Nôm học thực hiện, PGS. TS. Trần Thị Băng Thanh và TS. Phạm Ngọc Lan làm đồng Chủ biên. Công trình ưu tiên giới thiệu những tác phẩm chưa được công bố nhưng cũng tuyển chọn lại hầu hết những tác phẩm quan trọng để bảo đảm tính hệ thống và đặc điểm thành tựu của Dòng văn.